آهن :
آهن یک ماده معدنی مهم است، که به جلوگیری از کم­خونی ناشی از سطح پایین آهن در خون کمک می­ کند. کم خونی خفیف در دوران بارداری شایع است، اما گاهی اوقات کم خونی ناشی از فقر آهن شدید نیز می­تواند رخ دهد. کم خونی، نوعی فقر آهن است که خون نمی­تواند اکسیژن کافی را به بافت­ های بدن برساند. فقر آهن شایع­ ترین علت کم­ خونی در دوران بارداری است. کم خونی در زمان بارداری باعث می شود که سلول­ های خونی نتوانند اکسیژن لازم را به سلول های بافتی مادر و جنین برسانند. کم خونی در هنگام بارداری طبیعی است و ممکن است بیشتر به علت سطح پایین آهن که به تشکیل گلبول قرمز خون و تولید هموگلوبین کمک می­ کند بوجود آید. برای کمک به رشد جنین در طول بارداری بدن به خون بیشتری نیاز دارد، اما اگر به اندازه کافی آهن یا برخی مواد مغذی را بدست نیاورد، نمی­تواند سلولهای خونی بیشتری تولید کند. در دوران بارداری ، کم خونی ناشی از فقر آهن می­تواند اثرات منفی روی مادر و بخصوص جنین در حال رشد داشته باشد بطوریکه 20% از مرگ و میر مادران در سراسر جهان ناشی کم خونی و فقر آهن است.
ذخیره آهن:
بنابراین مصرف مکمل آهن در دوران بارداری توصیه می­ شود لذا می بایست از ذخیره آهن کافی ، قبل از بارداری مطمئن شوید. مشاوره پزشکی قبل از بارداری بسیار مفید است. درصورتیکه ذخیره آهن شما پایین بوده و یا قبل از بارداری کم خونی دارید، پزشک یا کارشناس بهداشت حرفه­ ای می­تواند، میزان نیاز به دوز بالاتر آهن مورد نیاز را ارزیابی کند. نیاز شما به آهن در دوران بارداری به دلایل مختلف از جمله افزایش حجم خون و رشد جنین و جفت ، افزایش می­ یابد. اگر ذخایر آهن مادر قبل از بارداری و یا در سه ماهه اول کاهش یابد ، ممکن است کم خونی در سه ماهه دوم یا سوم گسترش یابد، علایم زیر در دوران بارداری می ­تواند
نشانه آنمی باشد :
خستگی ضعف عمومی تندی ضربان قلب اختلال در تمرکز تنگی نفس رنگ پریدگی پوست درد در قفسه سینه سبکی سر و سردی دست و پا بهره­وری پایین­تر در محل کار کاهش مقاومت به عفونت تحمل پایین­تر در از دست­دادن خون طی جراحی یا هنگام زایمان زایمان بدن را در معرض استرس بالایی قرار می­ دهد و ممکن است زمانی که نیاز به سطح انرژی بالا به منظور مراقبت و شیردهی از نوزاد خود دارید احساس ضعف و خستگی کنید پزشک یا کارشناس بهداشت ، میتواند سابقه کم خونی و سطح هموگلوبین شما را چک کرده و بهترین اقدامات را به شما پیشنهاد ­دهد، لذا در طول بارداری پیگیر انجام این اقدامات باشید.
اسید فولیک :
اسید فولیک که با عنوان فولات یا فولیک اسید نیز شناخته می­ شود ، در گروه ویتامین B قرار داشته و چون در بدن ذخیره نمی ­شود ، در زمان بارداری چندین برابر بیشتر از زمان عادی از بدن دفع می­گردد، لذا نیاز به مصرف روزانه آن ضروری بوده و به متابولیسم پروتئین و تشکیل گلبول قرمز خون کمک می­ کند و برای رشد طبیعی ستون فقرات ، مغز و جمجمه جنین در 18 روز اول بارداری ضروری است. مصرف اسیدفولیک در 18 روز اول بارداری بطور قابل توجهی می­تواند خطر ابتلا به ناهنجاری­ های لوله عصبی را کاهش داده و پیشگیری از فتق نخاعی موثر است. پس باید حداقل سه ماه قبل از بارداری مصرف آن را آغاز نمایید. در ضمن کمبود اسید فولیک ، قبل از بارداری و هم چنین در سه ماهه اول بارداری موجب زایمان زودرس ، آسیب­ دیدن و نقص لوله عصبی جنین ( NTDs ) که رایج ترین آن اسپینا بیفیدا ( فاصله مهره­ای که سبب نمایان­ شدن نخاع و عصب ) می­ شود. درواقع این ناهنجاری مادرزادی که ناشی از بسته شدن نامناسب لوله عصبی است، در چند هفته اول حاملگی رخ داده و ستون فقرات قادر به رشد نرمال نبوده و باعث تغییر شکل یا اختلال در عملکرد نخاع ، مغز و جمجمه می­ گردد. از آنجایی که بسته ­شدن لوله عصبی جنین قبل از آگاهی شما از بارداری تان اتفاق می­ افتد ، شروع مصرف مکمل اسید فولیک قبل از بارداری اهمیت بسیار زیادی دارد.
ویتامین C :
ویتامین C یا اسیدآسکوربیک ، یک ماده مغذی محلول در آب است و در برخی از مواد غذایی یافت می ­شود و در بدن به عنوان یک آنتی ­اکسیدان عمل می­ کند. به توصیه انجمن بارداری آمریکا ، مصرف روزانه 80 تا 85 میلی گرم ویتامین C برای زنان باردار ضروری است. مصرف ویتامین C در دوزهای بالاتر از 2000 میلی گرم اثرات منفی خود را داشته و ممکن است مشکلات زیادی را ، به ویژه در اوایل حاملگی برای مادر و جنین بوجود آورد.
ویتامین B12 :
ویتامین B12 برای تولید سلول های قرمز خون ، سنتز مواد ژنتیکی و عملکرد مناسب سیستم عصبی ، ضروری است. برای تاثیر کامل این ویتامین ، باید آن را با اسید فولیک مصرف کرد.
تأثیر کمبود ویتامین B12 :
کمبود ویتامین B12 در دوران بارداری ، از فعال شدن اسید فولیک جلوگیری کرده ، لذا با وجود سطح کافی اسید فولیک ، منجر به افزایش خطر نقص لوله عصبی در 28 روز اول بارداری شده و می تواند موجب تولد نوزاد نارس شود. عدم جذب بهینه ، شایع ترین علت کمبود ویتامین بوده که به راحتی با یک رژیم غذایی خوب حاوی فرآورده های حیوانی می توان از کمبود آن جلوگیری کرد.
منابع ویتامین B12 :
ویتامین B12 عمدتا در فرآورده های حیوانی مانند گوشت ، مرغ ، ماهی ، سخت پوستان ، تخم مرغ ، محصولات لبنی و همینطور غذاها و نوشیدنی های غنی شده ، غلات و حبوبات خاص ، محصولات مبتنی بر سویا و نوشیدنی های مبتنی بر برنج یافت می شود. زنان بارداری که قبل از بارداری ، از رژیم گیاهخواری یا گیاهی پیروی می کنند. بیشتر در معرض ابتلا به کمبود ویتامین B12 می باشند. مصرف مولتی ویتامین قبل از بارداری ، به جذب کافی ویتامین B12 در دوران باداری کمک می کند.
مزایای ویتامین C در دوران بارداری :
جذب آهن :
ویتامین C از جمله مواد غذایی مهم در جذب آهن به شمار می ­رود و در دوران بارداری آهن موجود در خون را در سطح بالایی نگه داشته و از شیوع کم خونی جلوگیری می­ کند. برای جذب آهن مواد غذایی ، می­توان از آب پرتغال استفاده کرد. بالا بردن
سطح خون کودک :
ویتامین C از جفت عبور کرده و سطح خونی نوزاد را بالا می ­برد که برای رشد طبیعی جنین ضروری است.
دور کردن سموم :
ویتامین C به عنوان یک آنتی­اکسیدان عمل می ­کند و به تشکیل یک جفت سالم و مبارزه با سموم بدن در دوران بارداری کمک می­کند. جلوگیری از فشار خون : در دوران بارداری ویتامین C از فشار خون بالا جلوگیری می­ کند.
تکامل بخشیدن جنین :
ویتامین C به ساختار بدن جنین، از جمله غضروف ، عضلات و استخوان ، کلاژن سلول های پوستی ، لثه­ ها و تاندون­ ها کمک می­ کند. تحریک آنتی بادی : تحریک آنتی ­بادی برای مبارزه با بیماری­ ها و عفونت.
جلوگیری از خونریزی :
کمبود ویتامین C یکی از دلایل شایع در خونریزی است. نوزادان سالم : مصرف مناسب ویتامین C مزیت داشتن یک نوزاد سالم با وزن مناسب را به شما می ­دهد.
ویژگی ویتامین ها و املاح موجود در مولتی پرن به شرح زیر می باشد :
– ویتامین D باعث جذب کلسیم و فسفر شده و به شکل گیری اسکلت جنین ، بهبود عملکرد سیستم ایمنی و تکامل مغز جنین کمک می کند
– ویتامین E انتی اکسیدان قوی است و کمبود ان در طی بارداری خطر سقط یا تولد نوزاد نارس را افزایش می دهد
– کلسیم این عنصر برای شکل گیری اسکلت جنین ضروری است و همچنین در دوران شیردهی نیز جز عناصرحیاتی و مورد نیاز مادر و کودک می باشد.
– ید نقش بسیار حیاتی در تنظیم متابولیسم بدن مادر و جنین و همچنین تکامل مغز ، هوش و عملکرد روانی نوزاد دارد.
– منیزیم در متابولیسم بدن نقش حیاتی دارد. تامین مقادیر کافی منیزیم در این دوران، خطر ابتلا به مسمومیت بارداری، ورم و گرفتگی عضلات را کاهش می دهد.