ویتامین A :
ویتامین A در شکل گیری و تقویت دندانها، بافت اسکلتی و بافت نرم، غشاهای مخاطی و پوست سالم کمک می کند. این ویتامین را با نام رتینول نیز می شناسند چون در شبکیه چشم (رتینا) تولید رنگدانه می نماید. ویتامینA موجب تقویت بینایی بویژه در نور کم می گردد. همچنین در تولید مثل و نیز شیردهی در زنان می تواند موردنیاز باشد. کاروتنوئیدها،رنگدانه های تیرهای هستند که در غذاهای گیاهی یافت شده ومی توانند به ویتامین Aتبدیل شوند.یکی از این کاروتنوئیدها بتا کاروتن می باشد. بتاکاروتن بعنوان یک آنتی اکسیدان نیزمطرح است. آنتی اکسیدان ها از سلول ها در برابر آسیب ناشی از مواد ناپایدار بنام رادیکال های آزاد محافظت می نمایند. دانشمندان معتقدند که رادیکال های آزاد در برخی بیماری های مزمن نقش دارند و در فرایند تخریبی که در اثر سالخوردگی در بدن رخ می دهند، شرکت می کنند. ویتامینA جهت رشد، تولید مثل و افزایش کیفیت زندگی مورد نیاز می باشد. این ویتامین موجب ایجاد مقاومت در برابر عفونت ها و بویژه عفونت های دستگاه تنفس می گردد و غشاهای مخاطی در بدن بویژه انواع موجود در چشم، ریه ها، معده و روده ها را در وضعیت سالم نگه می دارد. این ویتامین از بروز برخی از اختلالات مربوط به چشم جلوگیری کرده و در ترشح شیره معده کمک می کند و نیز در هضم و گوارش پروتئین ها نقش فعالی دارد. این ویتامین در جلوگیری و حذف عفونت های پوست، سلامت مو، دندان ها و لثه ها بسیار اهمیت دارد. ویتامین A نفوذ پذیری مویرگ های خونی را افزایش داده و لذا موجب اکسیژن گیری بیشتر و بهتر بافت ها می گردد. در جلوگیری از پیری زودرس، افزایش امید به زندگی و تقویت نیروی جوانی نیز مؤثر است.
ویتامین های گروه B:
ویتامین های گروه B در بدن منافع بسیاری دارند از قبیل: · افزایش و تقویت میزان متابولیسم و سوخت و ساز در بدن · تقویت و افزایش سلامت پوست و قدرت عضلانی · افزایش سلامت سیستم ایمنی و دستگاه عصبی · افزایش رشد و تقسیم سلولی که بویژه در مورد گلبولهای قرمز خونی موجب جلوگیری از کم خونی می گردد. · کاهش خطر سرطان پانکراس که این نوع سرطان یکی از کشنده ترین انواع شناخته شده می باشد. همه این ویتامین ها در آب محلول بوده و در تمام بدن انتشار می یابند. فولیک اسید به همراه ویتامینB12 و ویتامین C به بدن در تجزیه، استفاده و تولید پروتئین های جدید کمک می کند. این ویتامینها در تشکیل گلبول های قرمز خون و سنتز DNA نقش دارند. DNA حامل اطلاعات ژنتیکی می باشد. فولیک اسید همچنین در رشد بافت ها و عملکرد سلول ها کمک می نماید. مصرف مقادیر مناسب فولیک اسید، قبل از بارداری و پس از آن می تواند در جلوگیری از تعدادی از نقایص تولید مثلی شامل اسپینا بیفیدیا (Spina Bifida) مؤثر باشد. نیاسین یکی دیگر از این ویتامین ها است که در دستگاه گوارش، پوست و اعصاب نقش دارد. همچنین در تبدیل غذا به انرژی نیز اهمیت دارد. ریبوفلاوین یا ویتامین B2 در کنار سایر ویتامین های این گروه عمل می کند. این ویتامین جهت رشد بدن و تشکیل گلبول های قرمز خون ضروری بوده و در آزاد کردن انرژی از کربوهیدرات ها نیز شرکت دارد.
تیامین یا ویتامین B1 نیز در تبدیل کربوهیدراتها به انرژی مؤثر است. همچنین برای عملکرد طبیعی قلب، سیستم عصبی و عضلات ضروری است. اسید پانتوتنیک و بیوتین نیز دو ویتامین مهم از این گروه هستند که جهت رشد لازمند و به بدن در تجزیه و مورد استفاده قرار دادن غذاها کمک می کنند. (در متابولیسم نقش دارند). ویتامین B6 به سیستم ایمنی در تولید آنتی بادی کمک می کند. آنتی بادی ها در محافظت از بدن در مقابل بسیاری از بیماری ها شرکت دارند. این ویتامین برای انجام طبیعی عملکرد اعصاب و در تشکیل گلبول های قرمز خون نقش دارد .
ویتامین B12 مانند سایر ویتامین های گروه B در متابولیسم اهمیت دارد. این ویتامین نیز در تشکیل گلبولهای قرمز خون و تقویت سیستم عصبی مرکزی نقش دارد.
ویتامین C :
ویتامین C یک ویتامین محلول در آب می باشد که جهت رشد و تکامل طبیعی بویژه در کودکان اهمیت دارد. این ویتامین برای رشد و ترمیم بافتی در تمام بخشهای بدن مورد نیاز است و در تشکیل کلاژن، پروتئین مهم در ساخته شدن پوست، تاندون ها، لیگامنت ها و رگ های خونی نیز نقش فعالی دارد. ویتامین C در بهبود زخم ها و ترمیم و تقویت غضروف، استخوان و دندان ها نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.یکی از انواع آنتی اکسیدانهای موجود در بدن می باشد از دیگر آنتی اکسیدانهای معروف ویتامینE و بتاکاروتن است. آنتی اکسیدانها موجب جلوگیری از آسیب رادیکال های آزاد در بدن می گردند.
ویتامین D :
رشد و تقویت استخوانها تا حدود زیادی وابسته به ویتامینD است. این ویتامین محلول در چربی بوده ودر متابولیسم طبیعی کلسیم موردنیازاست. ویتامینD برای جلوگیری از بروز بیماری ریکتز (rickets) ضروری است. این بیماری ناشی از کمبود ویتامینD ،کودکان را درگیر کرده و علایم آن تشکیل ناقص و غیر طبیعی استخوان، اختلال در مصرف کلسیم در بدن و ضعف ناشی از آن می باشد. ویتامین D به جذب کلسیم، فسفر و سایر مواد معدنی از سیستم گوارشی کمک می نماید. همچنین غدد پاراتیروئید برای انجام عملکرد طبیعی خود به آن نیازمند می باشند. غدد پاراتیروئید مقادیر کلسیم در خون را تنظیم می کند. ویتامینD به هنگام کودکی و نوجوانی در تشکیل دندان ها و استخوان ها بسیار اهمیت دارد. وجود مقادیر مناسب ویتامینD در بدن به هنگام بارداری علاوه بر داشتن منافع زیاد برای مادر، در تکامل طبیعی نوزاد نیز بسیار مؤثر می باشد.
ویتامین E :
ویتامینE یک آنتی اکسیدان می باشد که از بدن در مقابل آسیب ناشی از رادیکال های آزاد محافظت می کند. رادیکال های آزاد به سلول ها، بافت ها و اندام های بدن آسیب می رسانند و در بسیاری از بیماری ها نقش دارند. ویتامینE همچنین در تشکیل گلبولهای قرمز خون شرکت کرده و در استفاده از ویتامین K به بدن کمک می کند. تأثیر ویتامینE در جلوگیری از سرطان، بیماری قلبی، زوال عقلی، بیماری های کبدی و سایر اختلالات در دست بررسی می باشد. ویتامین E در مقادیر کم می تواند از قلب محافظت نماید. بهترین راه برای بدست آوردن ویتامین های ضروری کافی داشتن رژیم غذایی متعادل حاوی انواعی از غذاها می باشد.
ویتامین K :
ویتامینK به ویتامین انعقاد خون معروف است چون در انعقاد خون و لخته شدن آن بسیار اهمیت دارد. مطالعات دانشمندان نشان می دهد که ویتامین K می توانند در افراد مسن استخوانها را تقویت نماید. کلسیم : کلسیم یکی از مهمترین مواد معدنی در رشد، سلامت و تولید مثل بدن انسان است. در ساخته شدن طبیعی دندان ها و استخوان ها شرکت کرده و می توان گفت که مقادیر مناسب و کافی آن در طول زندگی می تواند از بروز اوستئوپروزیس (osteoporosis) جلوگیری نماید. کلسیم در فرایندهایی چون انعقاد خون، انتقال پیامهای عصبی، انقباض عضلانی و آزاد سازی تعدادی از هورمون ها نقش دارد. همچنین برای ضربانهای طبیعی قلب وجود کلسیم ضروری است.
پتاسیم :
پتاسیم یک ماده معدنی بسیار مهم برای بدن است که در متابولیسم و عملکردهای بدن نقش های متعددی دارد. پتاسیم در تنظیم تعادل اسید – بازی در بدن نقش ایفا می کند. همچنین در متابولیسم کربوهیدرات ها و سنتز پروتئین از اسید های آمینه نیز شرکت دارد. جهت ساخته شدن عضله و در حالت کلی جهت رشد بدن پتاسیم بسیار اهمیت دارد. منیزیم : منیزیم در بدن عملکردهای مهم دارد که از آن جمله می توان به تأثیر آن در انقباض و آزاد شدن عضله، نقش آن در عملکرد برخی آنزیم ها در بدن و اهمیت آن در تولید و انتقال انرژی و نیز در سنتز پروتئین اشاره نمود.
فسفر :
فسفرفراوانترین آنیون درون سلولی در بدن انسان به شمار می آید. فسفر در بدن جهت ذخیره و متابولیسم انرژی، استفاده از ویتامین های گروه B، بافری کردن مایعات بدن، ترشح یون های هیدروژن از کلیه و عملکرد صحیح عضله و عصب و نیز حفظ تعدال کلسیم مورد نیاز می باشد. فسفر در تشکیل استخوان ها و دندان ها و جهت داشتن استخوان ها و بافت های نرم سالم ضروری است. عدم وجود مقادیر کافی فسفات در بدن ایجاد هیپوفسفاتمیا (فسفات کم در خون) می کند که می تواند خطرات فراوانی برای سلامتی ایجاد کند.
کروم :
کروم در همه مواد آلی در مقادیر بسیار ناچیز وجود داشته و به نظر می رسد که یک ماده معدنی اساسی باشد. میزان کروم در نوزادان بیشتر از افراد بالغ است. با افزایش سن قدرت حفظ کروم در بدن کاهش می یابد. میزان کروم در بافت های بدن انسان بسته به نقاط مختلف جهان و نیز عادت های تغذیه ای بسیار متفاوت است. کروم در متابولیسم چربی ها و کربوهیدرات ها بسیار نقش ایفا می کند. در متابولیسم قند در بدن با انسولین همکاری کرده و به نظر می رسد که تأثیر و کارآمدی انسولین را افزایش داده و موجب تسهیل انتقال گلوکز به سلول ها شده و در نتیجه مانع از افزایش قند در خون می گردد. در جذب پروتئین و رشد عمومی بدن از کروم بعنوان یک ماده معدنی در پیشگیری از دیابت بسیار استفاده می شود. همچنین مطالعات نشان داده است که مکمل های حاوی کروم مقادیر کلسترول و تری آسیل گلیسرول موجود در خون را کنترل کرده و میزان HDL (یا کلسترول مفید) را در خون افزایش می دهد.
آهن :
بدن انسان جهت تولید پروتئین های حامل اکسیژن بنام هموگلوبین و میوگلوبین به آهن نیاز دارد. هموگلوبین در گلبولهای قرمز خون و میوگلوبین در عضلات یافت می شود. همچنین آهن در ساختار بسیاری از پروتئین ها در بدن انسان بکار رفته است.
ید :
ید عنصری است که جهت سنتز هورمون های تیروئیدی مورد نیاز بدن انسان می باشد. کمبود مزمن ید در بدن می تواند منجر به بروز مشکلات عدیده در کودکان و بالغین گردد که از آن جمله می توان به ناتوانی غده تیروئید (بیماری گواتر) و ناهنجاری های متعدد عصبی، معده ای- روده ای و پوستی اشاره کرد. کمبود ید در ماردان باردار می تواند منجر به بروز نواقص مشخص عصبی و شناختی در نوزادان آنها گردد. کرتینیسم یا عقب ماندگی ذهنی شدید عارضه نادری است که در اثر کمبود شدید روی در زمان تکامل نوزاد بروز می کند. اختلالات دیگری چون عقب ماندگی رشد، آپاتی، اختلال در حرکت یا گفتار می تواند بروز کند. بسیاری از افرادی که در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند در معرض خطر بالای کمبود ید و اختلالات ناشی از آن قرار دارند و می توان گفت کمبود ید یک عامل قابل پیش گیری عقب ماندگی ذهنی می باشد.
مس :
مس در بدن انسان از اجزای تشکیل دهنده آنزیم های متعدد بشمار آمده که در ترکیب با پروتئین های متعدد در خون دیده می شود. مس در قرار گیری آهن در ساختار هموگلوبین شرکت کرده و موجب تحریک رشد گلبول های قرمز خون می گردد. همچنین بعنوان بخشی از ساختار آنزیم های گوارشی مطرح است. مس اسید آمینه تیروزین را قابل استفاده کرده و آن را تبدیل به فاکتور رنگدانه ای در مو و پوست می کند. همچنین جهت استفاده از ویتامینC نیز بدن به مس نیاز دارد. منگنز : منگنز یکی از اجزای مهم تشکیل دهنده بسیاری از سیستم های آنزیمی است که در متابولیسم کربوهیدراتها، چربی ها و پروتئین ها شرکت می کند. منگنز بصورت ترکیب با کولین در گوارش و استفاده از چربی کمک می کند. همچنین در تقویت اعصاب و مغز و نیز حرکت مناسب و هماهنگ بین مغز، اعصاب و عضلات در هر بخش از بدن شرکت دارد. منگنز در تولید مثل طبیعی بدن و نیز عملکرد طبیعی غدد پستانی در انسان دخالت دارد. کمبود دراز مدت منگنز می تواند موجب تأخیر در رشد، اختلالات گوارشی، تکامل غیر عادی و بد شکلی ها در استخوان گردد. همچنین کمبود این عنصر مهم ممکن است موجب ناباروری در مردان و زنان و ناتوانی جنسی در مردان گردد. از طریق رژیم های غذایی میزان منگنز مورد نیاز بدن جبران می گردد و کمبود شدید آن بسیار بندرت رخ می دهد
مشخصه ها:

• با طعم توت فرنگی